Verslag Workshop Metadata

Door Bernd Wondergem

Op 19 mei van dit jaar organiseerde de Werkgemeenschap Organisatiewetenschap (WGI) samen met SURF / DARE een workshop met als thema: "Metadata or not?". De centrale luidde: wat zijn de (on)mogelijkheden van automatische en handmatige metadata? De workshop werd gehouden in een "Lagerhuisconstructie", waarbij de voor- en tegenstanders letterlijk tegen over elkaar stonden. Dit leverde een levendige en leerzame sessie op, die werd afgesloten met een gezellige gezamenlijke lunch.

Voor en tegen

De workshop was verdeeld in twee onderdelen. Als eerste lieten twee sprekers het publiek kennis maken met hun visie op metadata. Eén spreker was nadrukkelijk gevraagd de noodzaak van de handmatige kant van metadata te schetsen. Marcel van Mackelenbergh, zelfstandig adviseur, was bereid gevonden deze rol op zich te nemen. Hij schetste de doelen en gebruiken van metadata en de eisen die dit aan metadata stelt. Als eisen aan metadata noemde hij: aboutness (de mate waarin de geïndexeerde informatie het onderwerp beschrijft), relevantie (de mate waarin de geïndexeerde informatie blijkt te helpen), onderscheid tussen onderwerp en behoefte aan informatie en duidelijkheid. Zijn stelling is dat automatisch gegenereerde metadata niet voldoet aan de laatste twee eisen en slechts gedeeltelijk aan de eerste twee. Dit betekent dat metadata altijd een menselijke component zal houden.

Als tweede spreker, die als ‘voorstander’ van automatische metadata uitgenodigd was, gaf professor Kees Koster van de Katholieke Universiteit Nijmegen een prikkelende presentatie over contextual en contentual metadata. Zijn stelling is dat contentual metadata het best automatisch afgeleid kan worden: dit is goedkoper en levert betere prestaties. Hij gaf aan dat in recent wetenschappelijk onderzoek classificatiealgoritmen ontwikkeld zijn die net zo goed of zelfs beter kunnen classificeren dan mensen. Handmatig toevoegen van metadata is daarom alleen wenselijk voor contextual metadata.

"Honourable members of the opposition..."

In het tweede deel van de workshop voerden alle deelnemers een Lagerhuisdebat. Als voorbereiding daarop werd in twee groepen één van de volgende stellingen van argumenten voorzien: "Metadata blijft altijd mensenwerk" en "Metadata is straks volledig automatisch". Vol vuur en pathos werden de argumenten vervolgens op de opponenten afgevuurd.

Tijdens de workshop zijn we op zoek gegaan naar de grenzen van automatische en handmatige metadata. Uiteraard ligt de waarheid, zoals vaak, in het midden. De ‘polariserende’ werkvorm bleek uitermate geschikt om interessante discussies los te krijgen en - ook belangrijk - leverde een leuke en levendige workshop. De WGI organiseert met enige regelmaat dergelijke workshops; houdt de website in de gaten voor het laatste nieuws.

Meer informatie: